Vocht vasthouden voor jonge bomen

Groeien jonge bomen beter als Kaumera in de grond vermengd wordt om het vocht langer vast te houden? Proeven door de boomspecialisten van Aannemingsbedrijf Hoefakker uit de Bilt waren veelbelovend. In het voorjaar van 2022 is een pilot gestart in het bos bij de Loenense watervallen, een gebied waar waterschap Vallei en Veluwe actief is. Nu, zes maanden na de aanplant, zien we de eerste positieve resultaten.

Jonge aanplant groeit beter

De afdeling Beheer Watersystemen van waterschap Vallei en Veluwe plant jaarlijks ongeveer 500 bomen voor de verbetering van de ecologie rondom het watersysteem. Deze jonge aanplant, op onder andere hoge zandgronden, vraagt handmatige verzorging zoals het extra water geven in de eerste drie jaar na aanplant. Vaak is dit ook nog op moeilijk begaanbaar terrein. In droge seizoenen, zoals in 2018-2020, was deze zorg nog intensiever. Uit eerste proeven is gebleken dat Kaumera onder andere eigenschappen heeft om vocht in de grond langer vast te houden. Daarnaast kan het mogelijk in extra voeding voorzien in het beginstadium van de groei.

Hoe zijn we te werk gegaan?

In maart 2022 zijn er in totaal 60 nieuwe bomen aangeplant met Kaumera als bodemverbeteraar in twee verschillende concentraties en een controlegroep (0%). De Kaumera die gebruikt wordt, komt van de fabriek van waterschap Rijn en IJssel in Zutphen. Door middel van de bodemvochtsensoren kunnen de vochtgehaltes in de bodem goed gevolgd worden. Uitgangspunt van het onderzoek is vast te stellen of er een positief effect van Kaumera is bij de groei van de aangeplante bomen, zodat in het beginstadium de extra verzorging beperkt kan worden.

Meten van effect van toepassen Kaumera

Aannemingsbedrijf Hoefakker (de Bilt) en Flexyz B.V. uit Harderwijk, een Internet-of-things (IoT)bedrijf, hebben het innovatieve concept SmartCityTrees© ontwikkeld. Hierbij vindt de verzorging van de bomen plaats met behulp van bodemvochtsensoren en een webapplicatie. Deze worden bij de bomen geplaatst en geven een realtime meting van het vochtgehalte in de grond. In Loenen zijn deze sensoren verwerkt in boompalen zodat ze optimaal beschermd zijn en meerdere jaren hun werk kunnen doen.

De eerste onderzoeksresultaten

In het eerste half jaar van metingen zien we een duidelijk verschil in de vochtgehaltes van de bodem. Met name de groeiplaatsen waar 10% Kaumera ingemengd is, laten gemiddeld een hogere vochtegehaltes zien in vergelijking met de 0% en 5% groeiplaatsen. Dit is een veelbelovend resultaat dat ruimschoots aan de verwachtingen voldoet. We hebben in het begin van het groeiseizoen de bomen 1 maal water gegeven en daarna pas (Programmatische Aanpak Stikstof) een paar maanden later. Dat is veel minder dan je normaal gesproken zou verwachten.

Andere factoren, zoals ligging van de bomen en de weersomstandigheden kunnen de resultaten ook beïnvloeden. Daarom monitoren we de bomen dagelijks met behulp van de vochtsensoren en analyseren we de meetresultaten in combinatie met de omgevingsfactoren.


De jonge bomen worden aangeplant

Sensoren meten realtime vochtgehalte

Aannemingsbedrijf Hoefakker is een familiebedrijf dat inmiddels 60 jaar bestaat. Wij zijn hoveniers, boomspecialisten, inrichters van buitenruimte en beheerders van groen erfgoed. De buitenruimte krijgt steeds meer aandacht en met de huidige klimatologische ontwikkelingen hebben we de ecosysteem-diensten waarvoor bomen zorgen hard nodig. Als bedrijf streven we naar het leveren en planten van gezonde bomen die ons kunnen voorzien van de gewenste ecosysteem-diensten. Een duurzaam product als Kaumera met bodemverbeterende eigenschappen past goed bij ons doel. Dit is voor ons de motivatie om een bijdrage te leveren aan dit project.

Flexyz levert al meer dan 20 jaar flexibele maatwerk IT-oplossingen voor bedrijven en overheden. Deze oplossingen zijn een mix van maatwerk software, cloud en security componenten. Sinds 2016 levert het bedrijf onder de naam smartcity-iot.nl ook verschillende Internet of Things toepassingen. Vanuit het platform IoT Connect, biedt Flexyz domeinspecifieke sensor oplossingen voor het monitoren en aansturen van de openbare ruimte.
Door de komst van kleine en betaalbare sensoren die veelal werken op oplaadbare accu’s, kunnen processen in de buitenruimte eenvoudig worden gemeten, waar dit voorheen technisch en / of financieel niet mogelijk was. Deze oplossingen bieden we samen met partners zoals Hoefakker. We richten ons hierbij op onder andere afvalinzameling, luchtkwaliteit, watermanagement en groenbeheer.
De informatie die hierbij beschikbaar komt brengt een schat aan nieuwe inzichten. Deze inzichten zijn van groot belang om bestaande werkwijze en bedrijfsprocessen slimmer en met minimaal gebruik van (fossiele) brandstoffen uit te kunnen voeren. Sensortechnologie in combinatie met ontwikkelingen zoals Kaumera, zijn essentieel om onze planeet leefbaar te houden.