Vlamvertraging - onderzoek naar brandveiligheid van biobased coatings
In een recent interview deelde Laura Dohmen, net afgestudeerd aan de TU Eindhoven, haar ervaringen met een afstudeeronderzoek naar de brandveiligheid van biobased coatings. Centraal stond de vraag of materialen als Kaumera niet alleen duurzaam, maar ook voldoende brandvertragend zijn om in de bouw toe te passen. Het onderzoek leverde bemoedigende resultaten én waardevolle inzichten op voor verdere productontwikkeling.
Van studieproject naar samenwerking met Kaumera
Laura’s fascinatie voor brandveiligheid ontstond tijdens haar master Building Physics & Services aan TU Eindhoven. Hoewel het slechts een klein onderdeel van de opleiding was, zag ze het als een essentieel maar onderbelicht thema. Gecombineerd met haar interesse in biobased materialen – vanwege hun positieve milieu-impact – ontstond een onderzoeksvraag op het snijvlak van duurzaamheid en veiligheid.
Via een netwerkcontact kwam ze snel in gesprek met Kaumera Sales & Services. Binnen een week waren de materialen beschikbaar en kon ze aan de slag in samenwerking met test- en adviesbureau Peutz. Deze directe samenwerking met bedrijven gaf haar de mogelijkheid om in een professioneel laboratorium te werken en praktijkgerichte kennis op te doen, wat ze als een belangrijke meerwaarde ervaarde.
Onderzoeksmethode: Kaumera versus andere biobased coatings
Het onderzoek richtte zich op een aantal biobased coatings, waaronder Kaumera en mycelium. Deze werden aangebracht op houten gevelpanelen en getest op brandgedrag via twee methoden: langdurige hittebelasting (radiant heat exposure) en directe vlambelasting (direct flame exposure).
De resultaten lieten zien dat alle geteste coatings het brandgedrag verbeterden ten opzichte van onbehandeld hout. Kaumera en een alternatief (zwart) hout beschermingsmiddel op basis van schimmel behaalden vergelijkbare scores, met een goed resultaat: duidelijke vertraging in vlamvorming. Mycelium gaf echter wisselende resultaten: het veroorzaakte hogere temperaturen, maar liet na verbranding een beschermende laag achter die het hout afschermde. In sommige Kaumera-testen werd een zelfdovend effect waargenomen, waarbij vlammen zich niet verder verspreidden en langzaam uitdoofden.
De vergelijking tussen de middelen geeft waardevolle inzichten in brandgedrag, maar is niet geheel één-op-één. De materialen hebben namelijk een verschillend toepassingsdoel: Kaumera wordt ontwikkeld als veelzijdige biopolymeer met bredere inzetmogelijkheden, terwijl het andere middel voornamelijk gericht is op houtbescherming. De testresultaten zijn daardoor goed bruikbaar voor de beoordeling van brandveiligheid, maar zeggen niet alles over de uiteindelijke geschiktheid in de praktijk.
Lijnbrandertest
Kansen voor verbetering en praktische aandachtspunten
Kaumera liet veelbelovende resultaten zien, maar voldoet als coating nog niet aan alle eisen voor brandklasse B, de norm voor veel bouwtoepassingen. Het materiaal wordt daarom verder ontwikkeld, zowel voor deze als voor lagere brandklassen, vaak in combinatie met andere grondstoffen. Daarnaast wordt Kaumera ook getest voor toepassingen buiten de bouw, waar andere eisen gelden.
De testen geven waardevolle inzichten in de optimale laagdikte. Zo bleek dat twee lagen al een groot deel van het brandvertragende effect geven. Ook de aanbrengmethode verdient aandacht. Waar in het onderzoek handmatig werd gekwast, zijn voor grootschalige bouwtoepassingen efficiëntere methoden nodig, zoals machinale applicatie, het aanbrengen onder druk of temperatuur, of het coaten van prefab-gevelelementen in de fabriek.
Om de lange-termijnwaarde van biobased coatings te waarborgen, is het belangrijk om ook duurzaamheidstesten te doen op weerfactoren zoals UV-bestendigheid en waterafstotendheid.
Belangrijkste conclusie: potentie als onderdeel van combinatiestrategie
Een van de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek is dat Kaumera en vergelijkbare biobased coatings geen brandversnellers zijn – een veelgehoorde zorg bij natuurlijke materialen. Integendeel, in alle testen werd een verlenging van de brandwerende tijd gemeten. Voor architecten, bouwbedrijven en producenten van biobased materialen is dit waardevolle informatie: Kaumera laat zien dat duurzaamheid en veiligheid hand in hand kunnen gaan, vooral in combinatie met andere maatregelen.
Vooruitblik: blijven testen en ontwikkelen
Met haar afstudeeronderzoek afgerond, start Laura binnenkort bij Peutz, waar ze verder wil werken aan testen met biobased materialen. Haar oproep aan de sector is helder: blijven investeren in onderzoek, ontwikkeling en validatie. Alleen zo kunnen biobased producten als Kaumera de overstap maken van veelbelovende innovatie naar breed toepasbare oplossing in de bouw.
Partners
We nodigen u uit om kennis te maken met Kaumera als bio-based alternatief. Heeft u interesse, neemt u dan contact met ons op.